Premierowy występ wcale nie należał jednak do najlepszych - w debiucie 7 sierpnia 1971 roku Wisła uległa ŁKS-owi 0:3, a on sam pokonał własnego golkipera. Zdecydowanie były to jednak złe dobrego początki - w sezonie 1972/1973 Maculewicz zadomowił się bowiem na stałe w pierwszej jedenastce Białej Gwiazdy, a po dwóch pełnych cyklach rozgrywkowych został po raz pierwszy powołany do reprezentacji narodowej. 

 

U Kazimierza Górskiego „Beton” zagrał dwa razy - tuż po Mistrzostwach Świata w 1974 roku i dwa lata później. Gdy selekcjonerem został Jacek Gmoch, a więc od połowy roku 1976, Maculewicz grał niemal w każdym spotkaniu reprezentacji od deski do deski. Co ciekawe, w koszulce z orzełkiem na piersi Wiślak najczęściej był prawym obrońcą, choć w Wiśle na co dzień prezentował swe umiejętności na pozycji stopera. Jedynym, czego zabrakło mu w karierze reprezentacyjnej to gol i medal mistrzostw. Polska była bardzo blisko powtórzenia wyczynu z 1974 roku, lecz ostatecznie zajęła piąte miejsce. „Inżynier”, jak Maculewicza nazywał trener Gmoch, dowodził defensywą, która w czterech z sześciu spotkań zagrała na zero z tyłu. Sęk w tym, że w najważniejszych meczach - z Argentyną i Brazylią Polacy nie sprostali przeciwnikom. 

 

 

By jednak nieprzerwanie być kluczową postacią w kadrze, Maculewicz musiał wyróżniać się i w I lidze. Tak też było - twardą, męską i nieustępliwą grą obrońca rzetelnie pracował na szacunek kibiców, stając się z czasem ich ulubieńcem. To właśnie ze względu na sposób gry do Maculewicza przylgnął przydomek „Beton”. Po latach przyjął się i drugi - „Koń”. Wynikał on z niesamowitej siły uderzeń z dystansu, w jakich specjalizował się wychowanek BKS-u Bolesławiec. 

 

Najbardziej pamiętnymi golami zdobytymi przez stopera Wisły były te ze starcia ze Śląskiem Wrocław z 1976 roku i z Arką Gdynia z roku 1977. W pierwszym z wyżej wymienionych potyczek „Koń” wyręczył napastników i potężnym strzałem z koła środkowego nie dał szans bramkarzowi Wojskowych, Jackowi Wiśniewskiemu. W mistrzowskim, jak się później okazało, sezonie 1977/1978 strzałem z 45. metrów defensor Wisły ustrzegł swój klub przed pierwszą porażką w całych rozgrywkach. Gdy mecz zbliżał się do końca, a napastnicy Białej Gwiazdy nie mogli pokonać doskonale spisującego się między słupkami Władysława Żemojtela, „Koń” postanowił wykorzystać swój atut i kropnął niemal z połowy boiska. Na nic zdały się rozpaczliwe próby interwencji - piłka odbiła się jeszcze od poprzeczki i przekroczyła linię bramkową! „Jezus Maria” - tylko albo i aż tyle wyrwało się z ust komentatorowi tego spotkania, które nadawane było w publicznej telewizji. 

 

Henryk Maculewicz potrafił również świetnie znajdować się pod polem karnym rywali i zdobywać ważne gole strzałami głową, większą część z jego wszystkich 14 goli dla Wisły stanowiły te zdobyte po rzutach wolnych. „Kopyto” Maculewicza często dawało o sobie znać - i przyzwyczajeni do pięknych bramek „Konia” kibice zwykle skandowali nazwisko obrońcy, gdy tylko sędzia podyktował stały fragment gry. Po jednym z nich, gdy piłka odbiła się od poprzeczki, spadła na ziemię dopiero w okolicach środka boiska - taką siłą dysponował „Beton”! Jedynym mankamentem w grze Henryka Maculewicza była nieco słabsza motoryka. Jednak i na to piłkarz do spółki z trenerem Marianem Kurdzielem znaleźli sposób - defensorowi Białej Gwiazdy aplikowane były dodatkowe treningi na… przyboiskowej skarpie. „Koń” wbiegał i zbiegał z niej raz po raz i, jak potem przyznawał, bardzo mu to pomagało!

 

Sezon 1978/1979 był dla Henryka Maculewicza ostatnim w barwach Wisły. Był on jednak także szczególny - rok po zdobyciu Mistrzostwa Polski, udziale w mundialu i wygraniu plebiscytu na najlepszego sportowca Krakowa, Henryk Maculewicz zrealizował ostatnie marzenie z Białą Gwiazdą - walkę o Puchar Europy. Krakowianie odprawili Club Brugge i przystąpili do 1/8 finału, gdzie los złączył ich ze Zbrojovką Brno. „Beton” wprawił w osłupienie 30 000 czechosłowackich kibiców, zapewniając ukochanemu klubowi remis 2:2 w końcowej fazie meczu, oczywiście po perfekcyjnie wykonanym rzucie wolnym. W rewanżu pod Wawelem zespół Oresta Lenczyka zremisował 1:1 i awansował do ćwierćfinału, w którym odpadł po dramatycznym boju z Malmö FF. Skupiona na kontynentalnych rozgrywkach Wisła w lidze zajęła dopiero 13. miejsce, a w Pucharze Polski w finale uległa Arce Gdynia. Również meczem z Arkowcami Henryk Maculewicz zakończył karierę w klubie z Reymonta - 10 czerwca 1979 roku krakusi wygrali u siebie 3:0 po hat-tricku Kazimierza Kmiecika. 

 

W wieku 29 lat Henryk Maculewicz przeniósł się do francuskiego Lens, które dwa lata wcześniej osiągnęło największy sukces - wicemistrzostwo kraju, po czym spadło na zaplecze Ligue 1. Po roku piłkarze ze Stade Félix Bollaert wrócili do najwyższej klasy rozgrywkowej i z „Betonem” w składzie zajęli dziewiąte i trzynaste miejsce w lidze. Niestety we Francji „Koń” nie mógł poszczycić się już końskim zdrowiem, przez co po dwóch latach w Ligue 1 przeniósł się do czwartoligowego Paris FC. 

 

Potem przyszedł czas na karierę trenerską w… Gabonie. Maculewicz miał za zadanie utrzymać w pierwszej lidze CSB Batevall. Sztuka ta powiodła się, lecz wiślacki obrońca o mało co nie przypłacił tego osiągnięcia życiem. Podczas święta z okazji końca sezonu, 37-letni wówczas szkoleniowiec został potrącony przez ciężarówkę gabońskiej żandarmerii wojskowej. Tylko „Koń” mógł przeżyć taki wypadek - rekonwalescencja trwała kilka lat, po których Henryk Maculewicz powrócił do miasta, w którym spędził największą część swej bogatej kariery. 

 

Jakub Pobożniak

Biuro Prasowe Wisły Kraków SA